"Ədəbiyyat və interpretasiya" Oqtay Kazımovun müəllif verlişi- Antiqona birinci hissə
Ədəbiyyat və interpretasiya verlişinin 11-ci buraxılışında Sofoklun
Antiqona faciəsindən bəhs olunur. Antiqona mahiyyət etibarı ilə
Kral Edip üçlüyünün (trilogiyasının) sonuncu hissəsidir (“Kral
Edip”, “Edip Kolonosda” və “ Antiqona
”).
Kral Edip gözlərini öz əlləri ilə çıxartıqdan sonra Fiv şəhərini
tərk etdi və onun yanı ilə qızı Antiqona da saraydan uzaqlaşmışdır.
Kral Edipi Anrtiqona ilə birlikdə biz artıq “Edip Kolonosda”
əsərində görürük. Həmin əsərdə bu faciədən sonra Kral Edip hikmət
sahibi olur və əsərin sonunda ölür. Təbii ki, Antiqona yenidən Fiv
şəhərinə qayıdır. Hər halda “Antiqona” əsərində biz Antiqonanı
Fivdə görürük.
Miflərə görə, Edipin yanı ilə yalnız Antiqona deyil, bacısı İsmene
də getmişdir. Ancaq Sofoklun əsərində İsmene sarayda qalır. Edipin
qızlardan savayı iki oğlu da vardı – Polinikes və Eteokl. Oğlanlar
bir növ atalarından imtina edirlər və Edip bundan çox
narahatdır.
Bilavasitə “Antiqona” haqqında danışmazdan əvvəl Esxilin “Fiv
əleyhinə yeddi adam” əsərinə müraciət etməli oluruq. Esxilin həmin
əsərindən məlum olur ki, Polinikeslə Eteokl böyüyərək krallıq
həddinə gəlirlər. Onlar balaca olduqda isə şəhərə Kreon regentlik
edirdi. Qardaşlar qərara gəlirlər ki, növbə ilə şahlıq etsinlər.
Püşk atırlar və bir il şah olmaq haqqı kiçik qardaş Eteokla çatır.
Bir ildən sonra Polinikesin növbəsi yetişdikdə Eteokl taxtı ona
güzəşt getmir.
İncik düşmüş Polinikes Arqos şahı Adrastosa müraciət edir. Adrastos
onu qızı ilə evləndirərək beş sərkədəni Fivə qarşı koalisiyaya
səsləyir. Həmin sərkərdələr bunlardır – Kapaney, Hipomedon,
Amfiaros, Parfenidos və Tidey. Tidey İliadada nəql olunan Troya
müharibəsindəki məhşur igid Diomedin atasıdır. Fiv şəhəri surları
qarşısında müttəfiqlərin qoşunu məğlub olur. Faciənin ən acı yeri
odur ki, hər iki qardaş bir-birini öldürür. Kreonun əmri ilə
qardaşlardan biri –Eteokl qəhrəman kimi dəfn olunur, Polinikes isə
bir xain kimi dəfn olunmamalıdır. Antiqona bu qərara qarşı çıxır və
faciə də məhz burdan başlayır. Ancaq bunun haqqında “ Antiqona 2-ci
gediş” hissəsində bəhs olunur.
Gürcü dili və ədəbiyyatı filoloqu, tərcüməçi Oqtay
Kazımov “Marneuli” radiosunun dinləyicilərini hər cümə axşamı saat
18:30-da ədəbi kitabların qəhrəmanları ilə birgə müxtəlif əsrlərə
aparır.
Oqtay Kazımovun müəlliv verilişi “Ədəbiyyat və interpretasiya” hər
cümə axşamı saat 18:30-da “Marneuli” radiosunun efirində.
Veriliş könüllü əsaslarla hazırlanır. Bunun üçün də “Marneuli”
radiosu müəllifə təşəkkür edir.