Araşdırmalar göstərir ki, uğursuz hədiyyə
seçimi insanlarla münasibətinizin korlanmasına gətirib çıxara
bilər. Bəs, bəyəniləcək hədiyyəni almaq üçün nə etmək
lazımdır?
Yenə ilin o vaxtı gəlib çatıb ki, hədiyyə aldığınız adamların
siyahısına baxmalı və bəlkə də bu siyahını təzələməlisiniz.
Üstəlik, bu dəfə kimə nə almaq və nə qədər pul sərf etmək barədə
qərar verməlisiniz.
Britaniyada orta gəlirli ailə Milad bayramında hədiyyələrə 500
funta yaxın pul xərcləyir - təxminən amerikalılar qədər, yəni 650
dollar.
Beləliklə, Yeni il üçün hədiyyə verməli insanların siyahısını
öyrənmək (və ya bəlkə də yeniləmək) vaxtı gəlib çatıb. Və yenə
kimin nə verəcəyini və nə qədər xərcləməli olduğuna qərar
verməlisən.
Hədiyyə almaq bizə ümumən zövq versə də, öz hisslərini bu şəkildə
ifadə etmək və bu yolla münasibətləri möhkəmləndirmək o qədər də
asan məsələ deyil, çünki uyğun olmayan hədiyyə əks effekt yarada
bilər.
Britaniya Kolumbiyası Universitetinin (Kanada) psixologiya üzrə
professoru Elizabeth Dunn-un apardığı araşdırma zamanı məlum olub
ki, "səhv" hədiyyə almanız qarşı tərəflə sizin aranızda böyük fərq
olduğunu üzə çıxararaq münasibətinizdə problemlər yarada,
gələcəyinizi şübhə altına ala bilər.
Səhvə yol verməmək üçün nə etmək lazımdır? Ola bilsin, psixologiya
mütəxəssislərinin araşdırmaları bu işdə bizə yardımçı olsun.
via GIPHY
2. Hədiyyəni perspektivə nəzərən seçin
Galak-ın sözlərinə görə, hədiyyə alanda onu bağışlayacağınız andan
sonrakı perspektivi də düşünmək lazımdır:
"Adətən, insanlar hədiyyəni verəcəkləri anın zövqü barədə
düşünürlər, qarşı tərəfin üzündə təbəssüm, sevinc görmək
istəyirlər. Ancaq hədiyyə verilən şəxs onu istifadəyə yararlığı
baxımından qiymətləndirir".
Başqa sözlə, dostlarınıza və qohumlarınıza onlayn kinoteatr üçün
illik abunə hədiyyə edəndə, onların üzündə böyük sevinc
əlamətlərinin görünməməsi hədiyyənizin bəyənilməməsi demək deyil.
Əksinə, il boyu istifadə ediləcəyinə görə çox bəyəniləcək.
3. Unikallığı və orijinallığı unudun
Galak nəsə fərqli bir şey hədiyyə etmək cəhdlərini yersiz hesab
edir. Bəzən insanlar başqalarının arzuladığı və ya artıq
başqalarında olan bir şey istəyirlər.
Araşdırmaların birində məlum olub ki, biz birinə hədiyyə seçəndə,
onun xarakterindəki unikal əlamətlərə fokuslanırıq. Bu
hiperspesifiklik həmin şəxsin bütün başqa arzu və ehtiyaclarını
nəzərdən qaçırmamıza və nəticə etibarilə ona lazım olmayan bir
nəsnəni almağımıza gətirib çıxarır.
Bundan başqa, biz, adətən, müxtəlif adamlara müxtəlif şeylər almağa
çalışırıq, hətta bilsək də ki, onların hər biri başqasına alınan
hədiyyəni daha çox bəyənərdi. Üstəlik, çətin ki, kimsə sizin
başqalarına nə hədiyyə etdiyinizi araşdırsın.
Galak qeyd edir ki, başqalarının təqdirini qazanmaq üçün müxtəlif
hədiyyələri almaq yanlış taktikadır. Bundan başqa, ola bilsin, siz
öz individuallığınızı qorumaq üçün özünüzdə olan bir şeyi başqasına
hədiyyə etmirsiz.
Sizin krosovkalarınızdan dostunuzun da xoşu gəlir? Ona da
eynisindən alın, öz unikallığınıza fokuslanıb qalmayın.
via GIPHY
4. Ortaq maraqlarınıza uyğun hədiyyələr alın
Psixologoya professoru Dann təklif edir ki, hədiyyə alıb
sevindirmək istədiyiniz adamla oxşar cəhətlərinizi
aydınlaşdırın.
Nə üçünsə belə bir fikir formalaşıb ki, hədiyyə "sürpriz"
olmalıdır. Ancaq elm bunun əksini sübut edir.
"Ən asanı özünə nəsə almaqdır. Hədiyyə aldığınız adamla oxşar
cəhətləriniz varsa, bu oxşarlığı ifadə edən bir şey seçin. Belə
hədiyyənin bəyənilmə şansı daha çoxdur".
Daha yaxşısı, hansı təcrübənizi bağışlamağı düşünməkdir. Məsələn,
kulinariya kursuna və ya konsertə bilet kimi. Araşdırmalar göstərir
ki, bu tip hədiyyələr sizi qarşı tərəflə yaxınlaşdırır - hətta
həmin kursa və ya kinoya birlikdə getməsəniz belə.
5. Nə istədiklərini soruşun
Dann deyir ki, hədiyyə olaraq nə istədiyini birbaşa şəxsin özündən
də soruşmaq və ya mümkün hədiyyələr siyahısından seçməsini xahiş
etmək də olar.
Araşdırmalar göstərir ki, insanlar onların öz seçimiylə alınmış
hədiyyələrdən daha çox məmnun qalırlar.
"Çox vaxt biz məsələyə yaradıcı yanaşmaq, öz hədiyyəmizlə kimisə
təəccübləndirmək istəyirik. Amma ən yaxşı hədiyyə - arzulanan
hədiyyədir".
Galak da eyni fikirdədir: insanın könlünü xoş etməyin ən sadə üsulu
onun nə istədiyini soruşmaqdır. Hədiyyə seçənlərin heç də hamısı bu
üsulu bəyənməyəcək, çünki nə üçünsə belə qəbul olunub ki, hədiyyə
"sürpriz" olmalıdır. Ancaq elm əksini sübut edir.
Galak deyir ki, "İnsandan hansı hədiyyəni istədiyini soruşmaq az
qala tabu hesab olunur. Amma çox nahaq - hər kəsə onun istədiyi
şeyi bağışlasaq, hamımıza faydalı olar".
via GIPHY
6. Hədiyyə barədə uzun-uzadı düşünməyin
Uyğunsuz bir şey almaq təhlükəsi barədə uzun-uzadı düşünməyin.
Tamamən yararsız hədiyyə nadir hallarda olur - əgər lap da mənasız
bir şey almasanız.
Hədiyyə verdiyiniz adam bütün hallarda sizə minnətdar olacaq - bu
və ya digər dərəcədə. Galak deyir ki, araşdırmaya cəlb etdiyi min
nəfərdən yalnız bir neçəsi verilən hədiyyədən narazı qaldığını
bildirib.
Yaxın adamınıza nəsə faydasız bir şey almış olsanız belə, onu
düşünmənizdən məmnun olacaq, başa düşməyə çalışacaq ki, niyə məhz
bu hədiyyəni seçmisiz.
"Kimsə gözlənilməz bir hərəkət edəndə, məsələn, qəribə hədiyyə
alanda, siz bunun səbəbini tapmağa çalışırsız, onun beynindəkilər
barədə düşünməyə başlayırsız", - Chicago Universitetinin Booth
məktəbinin professoru Nicholas Epley deyir.
Epley bizm başqalarını necə anladığımızı və buna əsasən onlar
haqqında hansı qənaətə gəlməyimizi araşdırır. O aşkar edib ki,
bizim hədiyyə seçməyə çox vaxt sərf etdiyimizin bilinməsi qarşı
tərəfin əməyimizi qiymətləndirməsinə və hətta lazımsız hədiyyəni də
bəyənməsinə səbəb ola bilir.
Qədim atalar sözünü xatırlayaq: vacib olan hədiyyə yox,
diqqətdir.
Uyğun olmayan hədiyyə seçmiş olsanız belə, bu situasiyadan uduşlu
çıxan biri olacaq. Həmin "biri" sizsiniz.
Epley deyir ki, "Hədiyyə alan şəxs onun seçiminə çox vaxt sərf
edəndə sevindirmək istədiyi adamla özü arasında bir yaxınlıq hiss
edir. Hədiyyə qarşı tərəfin xoşuna gəlməsə də, seçmə prosesi və
həmin şəxs barədə düşünmək hədiyyə verənin ruhi vəziyyətinə müsbət
təsir edir".
Mənbə:
BBC.com