İnternetdə, sosial
şəbəkələrdə vagina və onun sağlamlığı haqqında çox sayda səhv-düz
məlumatlar paylaşılır.
Doğru olmayan bilgilərin yayılmasına mane olmaq üçün qollarını
çırmayan mütəxəssislərdən biri 25 ildir ABŞ və Kanadada qadın
xəstəlikləri və doğuş eksperti olaraq çalışan doktor Jen
Gunter-dir.
Qadın sağlamlığı mövzusunda maarifləndirmə kampaniyaları təşkil
edən Gunter "Twitter" istifadəçiləri arasında "sosial media
ginekoloqu" kimi tanınır.
Gunter son zamanlarda vaginaya qoyulan və "Jade yumurtası" ("Jade
egg" və ya "Yoni egg") olaraq bilinən təbii daşların səfalı olması
iddialarına qarşı mübarizə aparır. Çin təbabətinə aid olduğu
deyilən "Jade yumurtası"nın "hormonları tənzimlədiyi,
menstruasiyanı və sidik kisəsini nizamladığı" iddia edilir.
Gunter Çin təbabətində belə müalicə üsulunun olmadığını və bu
metodun hər hansı elmi əsasa söykənmədiyini deyir.
"The Vagina Bible" adlı kitab da yazmış Gunter BBC Dünya Xidmətinin
"Health Check" radio proqramına müsahibəsində vagina haqqında
bilinməsi vacib olan şeylərdən danışıb:
foto:EMMA RUSSELL
1. Vagina və vulva arasındakı fərqi bilmək
vacibdir
Vagina bədənin içində olub uşaqlığı xarici aləmlə əlaqələndirən
əzələ kanalıdır. Onun kənardan görünən və geyimə dəyən hissəsinə
isə vulva deyilir.
Doktor Gunter deyir ki, terminologiyanı bilmək və ümumi təriflərdən
uzaq durmaq çox vacibdir:
"Vagina və ya vulva sözlərindən istifadənin çirkin və ya ayıb bir
şey olduğunu düşünmək doğru deyil".
O, vulvadan kənardakı bölgənin tibbdəki adının "pudenda" olduğunu,
latın dilində "pudet" - yəni "utanmaq" anlamına gəldiyini bildirir.
Gunter deyir ki, genital bölgəni fərqli adlarla tanıtmaq qadınlara
emosional baxımdan ziyan vura bilər; eyni zamanda, müalicədə yanlış
diaqnoz qoyulmasına gətirib çıxarar. Düzgün addan istifadə
edilməyəndə, düzgün müalicə də mümkün olmaya bilir.
2. Vagina özü-özünü təmizləyir
Doktor Gunter son 10 ildə təmizlik və qoxu üçün satılan
məhsullardan istifadənin çoxalmasının qadınlarda vaginanın
sağlamlığı haqqında fikir dəyişikliyi yaratdığını müşahidə edib.
Keçən il Şimali Amerikada qadınların 57%-i vaginal təmizlik üçün
gözəllik mərkəzlərinə gedib. Onların çoxu bunu cinsi partnyorunun
təşviqiylə etdiyini deyib.
Gunter deyir ki, vaginanın içinin təmizlənməsi üçün hər hansı
məhsuldan istifadə etməyə ehtiyac yoxdur:
"Bu orqan özü-özünü təmizləyən soba kimidir".
Doktor Gunter xüsusilə də ətirli vasitələrlə yuyunmağa
qarşıdır:
"Bu, vaginadır, "Pina kolada" kokteyli deyil. Siqaret orqanizm üçün
nədirsə, duş da vagina üçün odur. Çünki bəzən hətta su da onun
həssas ekosistemini poza, cinsi yolla keçən xəstəliklər riskini
artıra bilər.
Getdikcə populyarlaşan vaginal buxar vannalarına da ehtiyac yoxdur.
Bəzi hallarda bu, vaginada yanıqlara səbəb ola bilər".
Vulva bölgəsinin bayırda qalan hissəsini vacib hallarda su və ya
yumşaq təmizləyici maddələrlə yumaq olar.
Sabun dəri üçün qoruyucu bir sukeçirməz təbəqə rolunu oynayan turşu
örtüyünü aşındıra bilir. Klimaks dövründəki hormonal dəyişiklər
qurumaya səbəb olarsa və bu, narahatlıq yaradarsa, hind qozu və ya
zeytun yağından istifadə etmək olar.
Vagina hüceyrələri davamlı olaraq yenilənir. Dərinin digər
bölgələriylə müqayisədə bu dəyişmə daha sürətlidir - hər 96 saatdan
bir vaginada yenilənmə prosesi gedir.
EMMA RUSSELL
3. Vagina bir bağ kimidir
Vaginada bir bakteriya ordusu var. Amma vaginanın sağlamlığını
"yaxşı" bakteriyalar təmin edir.
Vaginal mikrobioma hər cür bakteriyası olan bir bağ kimidir. Bu
bakteriyalar vaginal ekosistemin sağlamlığı üçün birgə hərəkət
edirlər - doctor Gunder belə deyir.
Yaxşı bakteriyalar nazik turşu təbəqəsi yaradan maddələr istehsal
edir və bu, "pis" bakteriyaların yapışıb qalmasına imkan vermir.
Bundan başqa, yaxşı bakteriyalar bütün bölgənin yağlı olmasını
təmin edən selikli maddə istehsal edirlər.
Ona görə də vaginanın içini antibakterial salfetlərlə silmək düzgün
deyil. Bakteriyalar arasındakı tarazılığın qorunması vacibdir.
Doktor Gunter bu səbəblərə görə vulvanı fenlə qurutmamağı tövsiyə
edir - o bölgədə dəri nəm qalmalıdır.
EMMA RUSSELL
4. Genital bölgədəki tüklərin öz funksiyası
var
Doktor Gunter son vaxtlar qadınlar arasında genital bölgədəki
tükləri aldırmanın getdikcə populyarlaşmasına da diqqət çəkir.
Deyir ki, bu, genital bölgədəki bitlərin yox olmasına kömək edir,
amma genital epilyasiyanın riskləri də var.
"Mum və ya ülgücdən istifadə etdikdə dəridə mikroskopik zədələr,
kəsiklər və ya aşınmalar əmələ gəlir, bu isə infeksiyaya yol açır.
Mumdan istifadə edərkən taxta çubuğun yeni olması vacibdir, çünki
fərqli müştərilərə eyni çubuqla xidmət göstərmək bakteriyaların
yayılmasına səbəb olur" - doktor Gunter belə deyir.
Ülgücdən istifadə zamanısa onun təmiz olmasına diqqət etmək,
əvvəldən yuyulub təmizlənmiş dəridə tüklərin çıxdığı istiqamətdə
hərəkət etdirmək tövsiyə olunur. Əks halda tüklər çoxala və
qalınlaşa bilər.
Gunter deyir ki, hər kəs məlumatlı olmalı və seçim etməlidir:
"Genital bölgədəki tüklərin öz funksiyası var, onlar dərini qoruyan
mexaniki baryer rolunu oynayırlar. Eyni zamanda, cinsi zövq
baxımından da müəyyən rola malikdirlər, çünki hər bir tük bir sinir
ucuna bağlıdır, qoparanda ağrı hiss etməmizin səbəbi budur".
5. Yaşlanmaq vaginaya təsir edə bilir
Uzun illər menstruasiya olduqdan və bəlkə uşaq da doğduqdan sonra
yumurtalıqlar yumurta istehsal etməyi dayandırır. Bu zaman
menstruasiya da sona çatır. Qadınların doğmaq qabiliyyətini təmin
edən hormonların sayı xeyli azalır və estrogenin aşağı səviyyəsi
vagina və vulvaya təsir edir.
Daha əvvəl selikli bir maddəylə nəm saxlanan toxumalar korlaşa
bilir və bu, cilddə quruluğa səbəb olur. Yağlı toxuma yaradan
maddənin az olması cinsi əlaqə zamanı ağrı yarada bilir.
Belə hallar qadınları narahat edə, onların qanını qaralda bilər.
Gunter bu məsələylə bağlı həkimə müraciət etməyi məsləhət görür.
Bəzi qadınlar problemi sürtgü yağı (lubrikan) vasitəsilə həll
etməyə çalışırlar.
"Qadınların lubrikan barədə məlumatlı olması çox vacibdir. Bu
onları ağrılardan xilas edə bilər".
Bəzi səthi araşdırmaların nəticələrinə və doğruluğu elm tərəfindən
təsdiqlənməmiş şəhər əfsanəsinə görə, daha çox intim əlaqədə olmaq
vaginal toxumalardakı mikrotravmaları yaxşlaşdıra bilir. Əslində
isə bu, vaginanı infeksiyalara qarşı daha həssas vəziyyətə
salır.