"Ramazan ayının başlaması ay təqvimi əsasında
olduğundan daha dəqiq ayın görünməsi ilə müəyyən olur. Bu da
Astrofizika Rəsədxanalarının Ayın coğrafi yaxın üfüqi ərazidə
görünməsinə istinadən müəyyən edilir".
Bu barədə məlumatı "Marneuli" radiosu ilə söhbəti zamanı Bütün
Gürcüstan Müsəlmanları İdarəsinin şeyxi Hacı Ramin İgidov verdi.
Onun sözlərinə görə, hələlik təqvimə əsasən ehtimal olunur ki,
Ramazan 14 aprel tarixində başlayacaq. Azərbaycan Milli Elmlər
Akademiyası Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının bildirdiyinə görə də
bu belədir.
Ramin İgidovun dediyinə görə, qonşu Türkiyədə və bəzi ölkələrdə isə
niyyət axşamı 12 aprel və Ramazanın birinci günü isə 13 apreldə
olacağı öncədən elan olunub.
“Öncəliklə qarşıdan gələn Ramazan ayınız mübarək,
tutacağınız oruc, edəcəyiniz dua və ibadətlər qəbul olsun. Ramazan
ayının bəzi ölkələrdə bir gün öncə olmasının səbəbi fərqli fiqhi
nəzəriyyələrdən irəli gəlir. Belə ki, bir nəzəriyyəyə görə dünyanın
bir yerində ay görünərsə, bu bütün yer üzündəki insanlara kifayət
edir. Təbii ki, məs. Cənubi Amerika ölkəsində ayın görünməsi erkən
olur. Başqa bir nəzəriyyəyə görə də astronomik hesablamalardan
istifadə edərək ayın görünməsini hesablamaq düzgün hesab olunub.
Əksər müsəlman alimlərinin nəzəriyyəsinə əsasən isə səmada yeni
hilalın (ayın) üfüqü yaxın olan coğrafi məkanda Ayın görünməsi ilə
müəyyən edilir. Necə ki, bizim namazlarımız, iftar və imsakımızın
vaxtı fərqli üfüqlədir, Ramazanın başlanması və bitməsi də üfüqə
görə dəyişir. Həmçinin məzhəbindən asılı olmayaraq qaynaq
kitablarında Hz. Peyğəmbərimizn (s) bu haqda tövsiyəsi var: “Təzə
ayı gördükdə orucunuza başlayın (eləcə də) təzə ayı gördükdə
orucunuzu bitirin”, – deyə Hz. Peyğəmbərimiz
buyurub”.
İgidov onu da əlavə etdi ki, hər il Ramazan ayının başlanğıcında və
sonuna yaxın günlərdə bu sualla qarşılaşırıq: Ramazan nə zaman
başlayır və Fitr bayramı nə vaxtdır?
“Dini təqvimlərdə Ramazan ayının günü təqribi gün
olaraq təyin olunur. Amma bu, bayramın məhz hansı gün olduğunu
dəqiq bilmək istəyənlər üçün yetərli deyil. Buna görə də bayramın
hansı gün olması barədə “fətva” vermək düz deyil. Bu əksər İslam
alimlərinin fikridir. Təəssüflə deyim ki, bəzi dövlətlər indidən
sonrakı illərdəki Ramzan bayramının vaxtını dəyişməz olaraq elan
etmişlər. Əziz müsəlmanlar, hər halda diqqətli olmalıyıq ki,
Ramazanın və bayram gününün fərqli gündə başlaması müsəlmanlar
arasında vəhdətin pozulmasına da gətirib çıxarmamalıdır. Bir gün
öncədən (müstəhəb niyyətinə) oruc tutmağa başlamanın da savabı
çoxdur. Allah dua və ibadətlərinizi qəbul etsin.
Amin!.”
Müsəlmanlara o da tövsiyə olunur ki, ehtiyata görə bir gün öncədən
oruc tutmağa başlasınlar.
İslam dinində Ramazan ayı ən şəfqətli və ən müqəddəs aylardan biri
hesab edilir. Onu
“on bir ayın sultanı” da
adlandırırlar. Orucluq öz tarixini hicrətin ikinci ilində Məhəmməd
peyğəmbər tərəfindən Mədinədə bu məqsəd üçün Ramazan ayı təyin
olunandan başlayır. Məhz Ramazan ayının axırıncı on gecələrinin
birində Quran nazil olmuşdur. Deyilənə görə, bu həmin ayın son 10
gecəsində baş vermişdir. Bu gecə
"Leylət al-Qədr"
– qüdrətli, əzəmətli gecə adlanır. Quranda bu gecə haqda belə
yazılır:
"Qədr gecəsi min aydan daha xeyirlidir! O gecə
mələklər və ruh Rəbbinin izni ilə hər bir işdən dolayı yerə
enərlər. O gecə dan yeri sökülənə kimi
salamatlıqdır!"
Ramazan ayında oruc tutulması müsəlmanlara hicrətin ikinci (miladi
622-ci il) ilində təyin edilmişdir. Ramazan ayı insanlara Allahı
sevmək prinsiplərini öyrədir, onlara öz iradə qüvvələrini,
dözümlüyünü yoxlamaq imkanı verir, onları təmiz vicdanlı olmağa
yönəldir və bu da oruc tutmaqla ifadə olunur. Oruc ramazan ayında
tutulduğu üçün ona
"Ramazan orucu" da
deyirlər.