Aşağı Oruzman kəndində tapılan qədim diş arxeoloji ekspedisiya üzvlərindən birinin evindən Mədəniyyət Nazirliyinin Baş Müfəttişliyi tərəfindən Milli Muzeyə köçürülüb - bu barədə Milli Muzeyin özü məlumat verir.

Muzeydən bildirilib ki, hazırda bu məsələ ilə bağlı Gürcüstan Prokurorluğuna göndərilmək üçün materiallar hazırlanır.

Muzeyin məlumatına görə, 2022-ci il iyulun 1-də Gürcüstanın Mədəni İrsin Mühafizəsi üzrə Milli Agentliyi Aşağı Oruzmanda arxeoloji qazıntıların aparılmasına icazə verib, lakin sentyabrın 20-dək nə agentlik, nə də Gürcüstan Milli Muzeyi qazıntıların gedişi və ya onların nəticələri haqqında hər hansı rəsmi bildiriş və ya hər hansı material təqdim edilməmişdir.

“ Aşağı Oruzmanda mühüm tapıntı olduğu (məlumat KİV-də də yayılıb) məlum olduğundan və materialın itmə riskinin olduğu hesab edildiyindən, 19 sentyabr 2022-ci il tarixində Mədəni İrsin Qorunması üzrə Milli Agentlik , qazıntılara icazə verən orqan olaraq vəziyyət barədə Gürcüstanın Mədəniyyət, İdman və Gənclər Nazirliyinə məlumat verib.

Sentyabrın 20-də ekspedisiyanın üzvlərindən biri (Gürcüstan Milli Muzeyinin fəal əməkdaşı) Tbilisidə, Gürcüstan Milli Muzeyinin binasında Baş Müfəttişlik tərəfindən müsahibədə tapılmış qədim insan dişinin Aşağı Oruzmanda aparılan qazıntıların nəticəsi heç bir sənəd olmadan Aşağı Oruzmanda götürülüb, imzalanıb, material muzeydə təqdim olunmayıb və öz təşəbbüsü ilə evə aparıb qarderobda saxlayıb. "Onun elmi dəyəri var idi" -bunu özü deyib və faktı öz imzası ilə təsdiqləyib.

Həmin gün Milli Muzeyin bu əməkdaşının iştirakı ilə öz mənzilində Mədəni İrs Baş Müfəttişliyi qarderobdakı çantadan qədim insan dişini çıxarıb. Çantaya qoyulan bağlama işçinin iştirakı ilə açılıb, müvafiq protokol tərtib edilib və hər şeyi öz imzası ilə təsdiq edən həmin şəxsin iştirakı ilə yenidən möhürlənib”, - Milli Muzeydən bildirilib.

Onların ifadəsinə görə, aşkar edilmiş material (diş) möhürlənmiş vəziyyətdə və qanuna uyğun olaraq sentyabrın 20-də Gürcüstan Milli Muzeyinə təhvil verilib.

“Bundan başqa, məlum olub ki, dişdən tapılan, həm özlüyündə, həm də dişin yaşını təyin etmək üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən, heç bir sənədsiz və materialın tam təsviri olmayan digər əşyalar da Aşağı Oruzmanda Tbilisiyə köçürülüb (tarix məlum deyil) və qeyri-rəsmi olaraq Milli Muzeyin keçmiş binalarından birində, yararsız vəziyyətdə olan və mühafizə olunmayan otaqda saxlanılır.

Sentyabrın 20-də həmin material aidiyyəti məsul şəxslərin iştirakı ilə Mədəni İrsin Mühafizəsi Baş Müfəttişliyi tərəfindən təsvir edilib, qablaşdırılıb, nömrələnib, fotoşəkilləri çəkilib və Gürcüstan Milli Muzeyinə təhvil verilib”, - Milli Muzeydən bildirilib.
Mədəniyyət naziri Tea Tsulukiani də xəbərə münasibət bildirib.

“Bu dişin yeri muzeydədir və o, yalnız dünəndən qorunub saxlanılır, bu, təəssüf doğurur. Bununla bağlı Mədəniyyət Nazirliyi materiallar toplayır və görsək ki, hər hansı ciddi pozuntular var, baxmayaraq ki, pozuntular var, o zaman biz onu buraxacağıq”, - Tsulukiani sentyabrın 21-də mediaya bildirib.

Aşağı Oruzman ekspedisiyasının nümayəndələri bu gün cavab bəyanatı ilə çıxış edəcəklər.

---

Sentyabrın 8-də Gürcüstanın Milli Arxeologiya və Tarixi Tədqiqat Mərkəzi Aşağı Oruzman kəndinin arxeoloji abidəsi ərazisində tarixdən əvvəlki insan Homo erectusun dişinin tapıldığını elan edib. Bu xəbər həm Gürcüstanda, həm də xaricdə geniş yayılmışdı. Lakin mədəniyyət naziri Tea Tsulukiani və Mədəniyyət Nazirliyi sentyabrın 21-dək dünya əhəmiyyətli kəşfə rəsmi münasibət bildirməmişdi.