İranın keçmiş praqmatik prezidenti Həsən Ruhani ali dini liderin
vəzifəyə təyin
edilməsi və nəzəri olaraq vəzifədən azad edilməsini təmin edən
Ekspertlər Şurasına qarşıdan gələn seçkilərdə iştirakdan
diskvalifikasiya edilib.
Ruhaninin seçkilərdə iştirakının qadağa qərarı İranın sərt yoxlama
orqanı və üzvləri birbaşa və ya dolayısı ilə ali dini rəhbər
Ayətulla Əli Xameneyi tərəfindən təyin olunan Nəzarət Şurası
tərəfindən qəbul edilib.
Ruhaninin ofisi qərarı şərh etmədən, yanvarın 24-də qısa bəyanatla
elan edib.
İranda böyük seçkilərdə iştirak etmək hüququ əldə etmək üçün
namizədlər ilk növbədə Nəzarət Şurası tərəfindən yoxlanılmalı və
təsdiqlənməlidir.
Ekspertlər Məclisi 88 din xadimindən ibarət şuradır və onun üzvləri
hər 8 ildən bir ictimaiyyət tərəfindən seçilir.
2013-2021-ci illər arasında prezident olan Ruhani 2000-ci ildən
davamlı olaraq Ekspertlər Şurasının üzvü olub.
Eks-prezident uzun müddətdir ki, onu İranın milli maraqlarına məhəl
qoymayaraq, Qərblə münasibətləri yaxşılaşdırmaq cəhdlərində ittiham
edən sərt-xətt tərəfdarlarının tənqid hədəfinə çevrilib.
Xameneyi 1989-cu ildə İranın ali lideri olduqdan sonra hər bir
prezident vəzifəsini tərk etdikdən sonra vəzifələrindən
kənarlaşdırılıb.
Ruhaninin diskvalifikasiyası xəbəri mühafizəkar millət vəkili
Nasrulla Pejmanfərin sərt-xətt tərəfdarlarının Ruhaninin ABŞ-a
münasibətini yenidən tənqid etməsindən bir gün sonra edilib. O,
ətraflı məlumat vermədən, keçmiş prezidentin "qaranlıq sənədləri"ni
ifşa edəcəyi ilə də hədələyib.
Ekspertlər Şurasına seçkilər martın 1-də, parlament seçkiləri ilə
eyni vaxtda keçiriləcək.
2020-ci ildən bəri ardıcıl üçüncü ümummilli seçkilərdə seçici
fəallığının aşağı olmasından narahat olan Ruhani hakimiyyəti geniş
siyasi mənşəli namizədlərin seçkilərdə iştirakına icazə verməklə,
fəallığın artmasına yardım etməyə çağırmışdı.
Ruhani aylardır seçicilərə laqeydlik barədə xəbərdarlıq edir. O,
bunu ictimaiyyət arasında məyusluq və aşağı fəallığı təmin etmək
üçün hakimiyyətdəki sərt-xətt tərəfdarların düşünülmüş strategiyası
ilə əlaqələndirir.