Təbriz Əliyev ailəsinə baxmaq üçün Marneuli bazarında kiçik otaq
kirayələyəndə və ayaqqabı təmir etməyə başlayanda 21 yaşı var idi.
Yapışdırmaq, tikmək, boyamaq, ayaqqabı dabanlarını dəyişmək, altını
yeniləmək. Dikdaban, idman və ya klassik ayaqqabı - 25 illik
təcrübə zamanı çox hekayə toplayıb. Kiçik otaqda, zəif işıqla çox
sayda ayaqqabı təmir edib. Hətta elə ayaqqabılar var
ki, 20 il
əvvəl təmir üçün gətiriblər amma hələ də aparmayıblar.
"Hər bir peşə ilk başlayanda çətin olur. 25 ildir
işləyirəm və indi əlbəttə, mənə çətin deyil".
Təbriz deyir ki, əvvəl ayaqqabı təmiri daha
populyar idi. İndi müştərilərin sayı hiss olunacaq dərəcədə
azalıb.
"İkinci əl ayaqqabıları ucuz gətirirlər və hamı onu
alır, sonra atmağa heyifləri gəlmir. Ancaq qeyd edim ki, sadiq
müştərilərim də var. Marneulidə pinəçilər də yoxdur. Biri var idi
dünyasını dəyişdi, digəri təqaüdə çıxdı. Mən və qardaşım
qaldıq".
Pinəçinin sözlərinə görə, əhali əsasən keyfiyyətli ayaqqabılara
üstünlük verir. Keyfiyyətsiz "dermantin" almırlar.
"Mənim yanıma elə adamlar gəlir ki, bunu təmir etməyin
yenisini almaqdan daha ucuz olduğunu, bu ayaqqabıdan uzun müddət
istifadə edəcəyini bilir. Ayaqqabının qəribə xüsusiyyəti var. Əgər
dərisi yaxşıdırsa altı tez xarab olur. Əgər altı möhkəmdirsə üst
hissəsi xarab olur. Kim öz ayaqqabı stilini saxlamaq istəyir o,
gəlir".
Marneuli bələdiyyəsində illərdir yolların çəkilməsi
layihəsi həyata keçirilir. Ancaq hələ də çox kənddə daxili yollar
təmirsizdir. Biz Təbrizdən kənddə və şəhərdə yaşayan sakinlərin
ayaqqabısının bir-birindən nə dərəcədə fərqləndiyini soruşduq.
"Mənim yanıma kəndə qonaq gələn adamlar gəlir. Məsələn,
Azərbaycandan gələnlər. Təmirə ayaqqabı gətirirlər və deyirlər ki,
illərdir geyinirlər, kənddə keçirdikləri iki ay o saat ayaqqabıda
özünü göstərir".
Ayaqqabı təmiri üçün kimlər
tez-tez gəlir?
"İnanmayacaqsınız, amma ən çox varlı adamlar gəlirlər.
Bahalı ayaqqabılara 150-200 lari verib alırlar və ata bilmirlər.
Bir az xarab olanda təmirə gətirirlər".
Təbriz 90-cı illərdən bazarda işləyir. O zaman əhalinin təqaüdü,
sosial yardım yox idi. Ayaqqabı təmirinə gəlmirdilər. İndi vəziyyət
çox dəyişib. Kiçik gəliri olanlar da pinəçiyə təmir üçün ayaqqabı
apara bilir.
"İndi yardım və təqaüd alınan dövrdə bazarda adam
çoxdur, O saat başa düşülür ki, əhali pul alıb və uşaqlara lazım
olan ləvazimatları, ərzaq almağa, həmçinin mənim yanıma
gəlirlər".
"Pinəçinin işi mövsümidir" - Təbriz
deyir. Sentyabrdan yeni ilə qədər 3-4 ayaqqabı ancaq təmir
edir.