Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi bu gün, mayın 23-də Gürcüstanın üçüncü prezidenti Mixeil Saakaşvilinin işi ilə bağlı qərarını dərc edib.

Eks-prezident Gürcüstan məhkəmələrində ona qarşı çıxarılmış iki hökmlə bağlı Strasburqda ərizə verib. Bu, deputat Valeri Qelaşviliyə hücum və Sandro Qirqvlianinin qətlində təqsirli bilinənlərin əfv edilməsi ilə bağlı işlərlə bağlı olub.

• Avropa Məhkəməsi İnsan Hüquqlarının və

Əsas Azadlıqların Müdafiəsi haqqında Konvensiyanın 6-cı maddəsinin (ədalətli məhkəmə araşdırması hüququ) birinci və üçüncü (d) bəndlərinin pozulmasını müəyyən etməmişdir;

• Strasburq Məhkəməsi Konvensiyanın 7-ci maddəsinin pozulduğunu müəyyən etməmişdir (qanunsuz cəza yoxdur - heç kəs cinayət tərkibi olmayan cinayətə görə təqsirli bilinə bilməz);

• Avropa Məhkəməsi 18-ci maddə (hüquqların məhdudlaşdırılmasının tətbiqi dairəsi – məhdudiyyətlərin nəzərdə tutulduğu məqsəddən başqa istifadə edilməsinə yol verilmir) əsasında verilmiş şikayəti təmin etməyib.
Şikayətdə Saakaşvili qeyd edib ki, 2018-ci il iyunun 28-də keçmiş deputat Valeri Qelaşviliyə hücumla bağlı ona qarşı 6 il həbs cəzası verilən təqsirli hökmün yoxlanılmamış dəlillərə əsaslandığını qeyd edib.

Sandro Qirqvlianinin qətli üzrə təqsirli bilinənlərin amnistiyası ilə bağlı çıxarılan üç illik həbs cəzasına gəlincə, Saakaşvili şikayətində qeyd edib ki, hökm yoxlanılmamış sübutlara əsaslanıb və bununla da Konvensiyanın 6 və 7-ci maddələri bir daha pozulub. Bundan əlavə, şikayətdə birinci instansiya hakiminin müstəqil və qərəzsiz olmadığı bildirilir.

Saakaşvili 18-ci maddə əsasında şikayət edib ki, o, siyasi motivlərlə təqib olunur və hakimiyyət ona qarşı cinayət ədaləti mexanizmindən istifadə edir.
Strasburq məhkəməsi hesab edib ki, Mixeil Saakaşviliyə qarşı irəli sürülən ittihamlar ciddi və əsaslıdır. Avropa Məhkəməsi qeyd edir ki, iş materiallarında ona qarşı birbaşa və ardıcıl dolayı sübutlar olub və milli məhkəmələr prosesi tam çəkişmə əsasında aparıblar və bu zaman Saakaşvilinin vəkili müvafiq cavablar verə bilib.

Avropa Məhkəməsi qeyd edir ki, ilk növbədə məhkəmənin hökmləri düzgün əsaslandırılıb. Mixeil Saakaşvili iddia edib ki, 2018-ci ildə Qelaşvilinin işi üzrə ona qarşı çıxarılan hökm ittiham tərəfinin iki şahidi, keçmiş müdafiə naziri İrakli Okruaşvili və parlamentin keçmiş spikeri Nino Burcanadzenin ifadələrinə əsaslanıb, onun hesablamalarına görə, bu şəxslər etibarsızdırlar, çünki onlar onun siyasi rəqibləri idi.

Saakaşvili həmçinin iddia edib ki, ittihamın arxasında onun siyasi təqibinin gizli motivi dayanır. Avropa Məhkəməsi Mixeil Saakaşvilinin müdafiə hüquqlarının pozulmadığını müəyyən edib. O qeyd edir ki, Okruaşvili və Burcanadzenin ifadələri ilə yanaşı, işin digər materialları arasında əhəmiyyətli ardıcıllıq olub ki, bu da motivi müəyyən etməyə kömək edib.

Strasburq məhkəməsi qeyd edir ki, Saakaşvilinin siyasi partiyası ilə yeni hakim hakimiyyət arasında kəskin siyasi antaqonizm fonunda o, ona qarşı cinayət işinin başlanmasının əsas məqsədinin Gürcüstan siyasətində iştirakına mane olmaq olduğunu təkbaşına sübut edə bilməyib.

---

“Gürcü Arzusu” bir daha “Rusiya qanununu” qəbul etməyi planlaşdırır. Həmin qanun 2023-cü ilin mart ayında kütləvi etirazlar nəticəsində geri çəkilmişdi. “Gürcü Arzusu” ötən il vəd vermişdi ki, “Rusiya qanunu” Parlamentə qaytarmayacaqlar. Amma vədi pozublar. “Gürcü Arzusu” qanun layihəsinin ilkin formasından yalnız “agent” sözünü çıxarıb və onu xarici maraqların daşıyıcısı ilə əvəz edib.
Qanuna görə, gəlirinin 20%-dən artığı xaricdən əldə olunan bütün QHT və media təşkilatlar xarici qüvvələrin maraq daşıyıcısı hesab olunurlar. Dövlət bu təşkilatların fəaliyyətini və məqsədlərini araşdırmayacaq, onların hamısına xarici qüvvələrin maraq daşıyıcısı adını verəcək.
Qanun sivil ölkələrdə olduğu kimi düşmən əhval-ruhiyyəli ölkələrdən gələn maliyyəyə deyil, Avropa və Amerikadan gələn maliyyəyə istiqamətlənib.
Qanunun irəli sürülməsinə görə, Avropa İttifaqı üzvləri və Gürcüstanın dost ölkə liderləri öz təəccüblərini bildiriblər, Rusiya Prezidentinin mətbuat katibi isə “Gürcü Arzusu”-nun qanununu bəyənib.